کد مطلب:68040 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:308

منادی آزادی











كم كم به پایان این بخش از این كتاب نزدیك می شویم. در اینجا اشاره وار، زیر چند عنوان دیگر، درباره ی «صاحب الغدیر» سخن می گویم. «صاحب الغدیر»،یكی از احرار جهان و آزادگان بزرگ و منادیان آزادی بود. او به حق مصداق این بیت «فؤاد كرمانی» بود:


عالم آن است كه آزادی عالم طلبد
كامل آن است كه از خلق برد نقصان را


تاریخ زندگی و مجاهدات و اهداف وی، همه شاهد راستین این گفته اند. و او چه بسا سخنانی در محافل خویش در این باره می گفت و اذهان را می شوارند و جانها را توان می داد.

همین امر مهمی را كه وجهه ی همت قرار داده بود: احیای فلسفه ی سیاسی اسلام

[صفحه 340]

و احقاق حق علی بن ابیطالب و نشان دادن اشتباهات و تحریفهای مؤلفان مختلف و نزدیك ساختن مسلمین به هم، از راه تفاهم، این همه، عناصر اصلی كردار او در راه نشر آزادگی بود و برطرف ساختن همه ی مظاهر عبودیت فردی و اجتماعی. بنابراین، آنچه بدین شرح درباره ی برخی از مكاتب انقلابی اسلامی گفته اند:

می خواستند نظام سیاسی حاكم بر عالم اسلام را واژگون كنند، و برای وصول به این مقصود، به واژگون ساختن نظام عقلی كه بر زندگی مسلمانان سیطره داشت نیز پرداختند...[1] .

درباره ی كار این متفكر و مصلح دینی نیز صدق می كند. و او، در این راه بزرگ، متكی بود به خدا، و به میراث پربار 14 قرن اسلام كه خود وارث آن بود؛ و به حق عظیمی كه درصدد احیای آن برآمده بود؛ و به شخصیت و همت و پشتكار خویش. و از این جهت، به معانی این بیت محمد مهدی الجواهری- شاعر معروف عرب- درباره ی سید جمال الدین اسدآبادی، از وجنات اعمال و آرمانهای او نمایان بود:


و لم ار فی الرجال كمستمد
من الحق اعتزازا و اعتدادا



صفحه 340.





    1. «تاریخ فلسفه در جهان اسلامی»، ترجمه ی عبدالمحمد آیتی 191.